کارشناسان آموزشی از وجود تفاوتهای چشمگیر در رشد زبانی، مهارتهای فکری و پیشرفت تحصیلی بین کودکانی که در محیطی پربار از مکالمه رشد میکنند و کودکانی که از این فرصت محروم هستند، خبر میدهند.
رویا فرهادصفت روانشناس و مربی باتجربه حوزه کودک معتقد است: “شواهد میدانی نشان میدهد کودکانی که در خانوادههایی با سطح تعامل کلامی بالا بزرگ میشوند، از دایره لغات گستردهتر و توانایی بیانی به مراتب قویتری برخوردارند و به راحتی و روانی صحبت میکنند. در مقابل، همسالان آنان که در محیطی با مکالمات محدود پرورش یافتهاند، اغلب با دامنه واژگان محدودتری دست و پنجه نرم میکنند و در بیان دقیق منظور و خواستههای خود با مشکل مواجه میشوند.”
او در آستانه شروع کلاسهای پیشدبستانی میگوید: “این شکاف تنها به زبان محدود نمانده و به حوزههای شناختی نیز کشیده میشود. کودکان برخوردار از گفتوگوی زیاد، از قدرت تحلیل و استدلال منطقی بالاتری برخوردارند و مسائل را با کارایی بیشتری حل میکنند. این در حالی است که کودکان با فرصتهای کمتر برای مکالمه، اغلب در پردازش اطلاعات و بیان ایدههای خود کندتر عمل میکنند.”
فرهادصفت سپس یادآور شد: “پیامد این اختلاف در محیط مدرسه به وضوح قابل مشاهده است. گروه اول به دلیل برخورداری از مهارتهای زبانی و شناختی قوی، در درک مطلب و دریافت دستورالعملها موفقتر عمل کرده و سریعتر پیشرفت تحصیلی را تجربه میکنند. در نقطه مقابل، کودکان گروه دوم به دلیل ضعف در همین مبانی، ممکن است از همان سالهای آغازین تحصیل عقب بیفتند که این امر لزوم توجه جدی به کیفیت تعاملات در سالهای حساس پیش از دبستان را بیش از پیش آشکار میسازد.”