مجلات تخصصی نوآموزان، ابزاری کارآمد برای “مهندسی مهارتهای آینده”
تحقیقات جدید نشان میدهد فعالیتهای به ظاهر ساده موجود در مجلات کودک مانند کاردستی، رنگآمیزی و دستورزی، در واقع تمرینات تخصصی برای پرورش مهارتهای ضروری قرن بیست و یکم هستند. روانشناسان آموزشی توضیح میدهند که چگونه این ابزار ساده میتواند به رشد همهجانبه کودکان کمک کند.
رویا فرهادصفت، روانشناس، معلم باسابقه اول ابتدایی و متخصص آموزش کودکان، در گفتوگویی با سایت تربیت و یادگیری کودک به تشریح تأثیرات عمیق مجلات تخصصی کودک بر رشد نوآموزان پرداخت. به گفته وی، فعالیتهای متنوع موجود در این مجلات همچون فصلنامه پاپالو نه تنها جنبه سرگرمی دارند، بلکه به عنوان ابزاری کارآمد برای “مهندسی مهارتهای آینده” کودکان عمل میکنند. او در ابتدا به چهار ستون یادگیری در مجلات کودک اشاره کرد:
۱. شعر:
“شعر با ریتم و قافیه خود، یک آزمایشگاه زبانی طبیعی برای کودکان است. این فعالیت به ظاهر ساده، همزمان حافظه شنیداری، دایره واژگان، مهارتهای تلفظ و حتی هوش هیجانی را پرورش میدهد. کودکانی که به طور منظم شعر میخوانند، در آینده درک بهتری از دستور زبان و بیان نوشتاری خواهند داشت.”
۲. قصه:
“داستانها اولین کلاس درس مهارتهای زندگی هستند. از طریق همذاتپنداری با شخصیتهای داستان، کودکان حل مسئله، تصمیمگیری و مدیریت هیجانات را میآموزند. جالب اینجاست که این یادگیری به صورت ناخودآگاه و با کمترین مقاومت اتفاق میافتد.”
۳. دستورزی:
“فعالیتهایی مانند قیچی کردن، چسباندن و ساختن، در واقع جلسات فیزیوتراپی تخصصی برای عضلات ظریف دست هستند. این مهارتها پایهای اساسی برای نوشتن، تایپ کردن و حتی جراحی در آینده محسوب میشوند!”
۴. فعالیتهای مداد-کاغذی:
“رنگآمیزی، وصل کردن نقطهها و ترسیم خطوط، اولین گامها در مسیر یادگیری نوشتن هستند. این فعالیتها همزمان هماهنگی چشم و دست، درک فضایی و حتی مفاهیم اولیه ریاضی مانند الگوها و ترتیب را تقویت میکنند.”
فرهادصفت در ادامه به تأثیر مجلات کودک در پرورش خلاقیت اشاره کرد و چهار نوع خلاقیت قابل پرورش را اینگونه توضیح داد:
۱. خلاقیت هنری:
“وقتی کودک رنگآمیزی میکند یا کاردستی میسازد، در واقع در حال تمرین تفکر بصری-فضایی است. این مهارت پایهای برای معماری، طراحی و حتی مهندسی در آینده محسوب میشود.”
۲. خلاقیت زبانی:
“تشویق کودکان به ساختن داستانهای جدید یا سرودن شعرهای ساده، هوش کلامی آنها را تقویت میکند. این کودکان در آینده نویسندگان، وکلا و سخنوران بهتری خواهند شد.”
۳. خلاقیت داستانپردازی:
“تکمیل داستانهای ناتمام یا تغییر پایان داستانها، کودک را به تفکر واگرا و ایدهپردازی تشویق میکند. این مهارت در دنیای امروز که نیازمند نوآوری است، ارزشی فوقالعاده دارد.”
۴. خلاقیت در حل مسئله:
“بازیهای فکری و معماهای موجود در مجلات، ذهن کودک را برای رویارویی با چالشهای واقعی زندگی آماده میکنند. این کودکان در آینده توانایی بهتری در تحلیل مشکلات و یافتن راهحلهای نوآورانه خواهند داشت.”
این روانشناس که از تجربه کار با کودکان دارای نیازهای ویژه نیز برخوردار است در پایان با ارائه پیشنهاداتی برای بهبود کیفیت مجلات کودک، تأکید کرد: “افزودن محتوای تعاملی دیجیتال از طریق QR کد، ایجاد شخصیتهای ثابت و جذاب، در نظر گرفتن تنوع فرهنگی و اختصاص بخشی به آثار خود کودکان میتواند تأثیر آموزشی این مجلات را چندین برابر کند. این سرمایهگذاری کوچک امروز، میتواند به بازدهی بزرگی در آینده جامعه منجر شود. تحقیقات نشان میدهد کودکانی که به طور منظم با مجلات با کیفیت تعامل دارند، تا ۷۳ درصد در مهارتهای شناختی، حرکتی و اجتماعی پیشرفت بیشتری نشان میدهند. این رقم در بلندمدت میتواند تأثیر شگرفی بر کیفیت نیروی انسانی آینده کشور داشته باشد.”