سبد خرید

جستجو

بسته نقره ای

طرح محبوب را از ما دریافت کنید

1.9 م.ت/ماهانه

  • ویژگی های آزمایشی 30 روزه
  • ویژگی های نامحدود
  • محتوای چند زبانه
  • پشتیبان گیری و بازیابی اطلاعات
  • همگام سازی با پایگاه داده ابری
اکنون خرید کنید

بسته طلایی

طرح محبوب را از ما دریافت کنید

2.9 م.ت/ماهانه

  • ویژگی های آزمایشی 30 روزه
  • ویژگی های نامحدود
  • محتوای چند زبانه
  • پشتیبان گیری و بازیابی اطلاعات
  • همگام سازی با پایگاه داده ابری
اکنون خرید کنید

بسته پلاتینیوم

طرح محبوب را از ما دریافت کنید

5.9 م.ت/ماهانه

  • ویژگی های آزمایشی 30 روزه
  • ویژگی های نامحدود
  • محتوای چند زبانه
  • پشتیبان گیری و بازیابی اطلاعات
  • همگام سازی با پایگاه داده ابری
اکنون خرید کنید
مرکز%20تربیت%20و%20یادگیری%20کودکمهارت‌های تربیتی

همه آنچه در مورد تربیت و یادگیری نوآموزان باید بدانید

مرکز%20تربیت%20و%20یادگیری%20کودک
مرکز%20تربیت%20و%20یادگیری%20کودک

پنج هدف کلی برای دوره پیش دبستانی قابل بیان است:
پرورش قابلیت­‌های جسمانی و ذهنی، هماهنگ­‌سازی و رشد مهارت­‌های حرکتی کودکان؛
کمک به رشد عاطفی کودکان، افزایش حس اعتماد به نفس، درک شرایط محیطی و تقویت درک زیبایی­‌ها؛
فراهم ساختن زمینه علاقه و احساس شادی از مشارکت در فعالیت­‌های گروهی؛
تقویت علاقه به ارزش­‌های دینی، اخلاقی و هویت ملی؛
ایجاد رفتارهای مطلوب فردی و اجتماعی در کودکان متناسب با سن آنان.

اهداف دوره پیش‌دبستانی

مرکز%20تربیت%20و%20یادگیری%20کودک
مرکز%20تربیت%20و%20یادگیری%20کودک

در برنامه‌ها و فعالیت‌های دوره پیش دبستانی اصول زیر مورد توجه قرار می‌گیرد:
• رعایت تفاوت‌های فردی و توجه به شرایط فرهنگی و بومی کودکان؛
• توجه به ویژگی‌های مراحل رشد و پرورش حواس گوناگون کودکان؛
• اولویت دادن به بازی و فعالیت‌های نشاط‌آور و پرهیز از روش‌‌های آموزش انتزاعی و حافظه‌مدار؛
• هماهنگی و همسویی با اهداف دوره ابتدایی.

اصول برنامه‌های پیش‌دبستانی

مرکز%20تربیت%20و%20یادگیری%20کودک
مرکز%20تربیت%20و%20یادگیری%20کودک

فعالیت‌های آموزشی و پرورشی دوره پیش دبستانی باید:
1. هماهنگ با اهداف و محتوای دوره ابتدایی باشد.
2. به فرهنگ بومی و محلی کودکان عنایت داشته باشد.
3. تفاوت‌های فردی و نقش‌‌های جنسیتی را به رسمیت بشناسد.
4. فعالیت‌ها تلفیقی، پودمانی و انعطاف پذیر باشد و متناسب با توانایی‌ها، نیازها و علایق فطری کودکان و رعایت عنصر شادی و نشاط کودکانه طراحی شود.
5. بر مشارکت و نقش فعال خانواده در دست‌یابی به اهداف تأکید داشته باشد.
6. ارزش‌یابی نوآموزان براساس مشاهده رفتار و عملکرد گروهی آنان با رویکرد تشویقی صورت گیرد.

فعالیت‌های دوره پیش‌دبستانی

مرکز%20تربیت%20و%20یادگیری%20کودک
مرکز%20تربیت%20و%20یادگیری%20کودک

فعالیت‌های آموزشی و پرورشی دوره پیش دبستانی باید:
1. هماهنگ با اهداف و محتوای دوره ابتدایی باشد.
2. به فرهنگ بومی و محلی کودکان عنایت داشته باشد.
3. تفاوت‌های فردی و نقش‌‌های جنسیتی را به رسمیت بشناسد.
4. فعالیت‌ها تلفیقی، پودمانی و انعطاف پذیر باشد و متناسب با توانایی‌ها، نیازها و علایق فطری کودکان و رعایت عنصر شادی و نشاط کودکانه طراحی شود.
5. بر مشارکت و نقش فعال خانواده در دست‌یابی به اهداف تأکید داشته باشد.
6. ارزش‌یابی نوآموزان براساس مشاهده رفتار و عملکرد گروهی آنان با رویکرد تشویقی صورت گیرد.

فعالیت‌های دوره پیش‌دبستانی

نکات مهمی که باید بدانید

تفاوت دبستان و پیش دبستان

آموزش یا ایجاد فرصت کشف؟

مهارت‌هایی که کودکان باید بیاموزند

دوست‌یابی

خودیاری

توجه و تمرکز

خواندن و نوشتن

جدیدترین مقالات با موضوع «مهارت‌های تربیتی»

نقش کلیدی مجلات کودک در یادگیری مهارت‌های زندگی

کارشناسان حوزه کودک تاکید می‌کنند که مجلات مخصوص خردسالان، در صورت طراحی مناسب، می‌توانند به ابزاری قدرتمند برای بهبود و تقویت رابطه عاطفی بین کودکان و والدین تبدیل شوند.

دلارام حاجی ابوالحسن، تسهیل‌گر و مشاوره حوزه مهارت‌های زندگی کودکان با بیان این نکته در ارتباط با استفاده یک نشریه مختص نوآموزان همچون پاپالو و تأثیر آن در زندگی بچه‌ها گفت:” کلید این موفقیت در “فعالیت‌های مشترک” نهفته است. به گونه‌ای که صفحات مجله بتوانند والدین و کودک را به مشارکت در انجام کاری واحد فراخوانند. از جمله این فعالیت‌ها می‌توان به ساخت کاردستی با موضوعی مشخص و چسباندن آن در مجله، یا خواندن داستانی توسط والد و کشیدن نقاشی از آن توسط کودک در صفحه بعد اشاره کرد. این تعامل عملی، لحظات باکیفیتی را برای اعضای خانواده خلق می‌کند.
حاجی ابوالحسن در ادامه با توجه به انتشار سومین شماره فصلنامه پاپالو در پاییز افزود:”
علاوه بر این، محتوای مجله می‌تواند با دربرگرفتن داستان‌های گفت‌وگومحور و فعالیت‌هایی مانند “ببین، بخوان و اشاره کن”، والدین را به صورت فعال به فرآیند مطالعه کودک وارد کند. این امر خواندن مجله را از یک فعالیت انفرادی به تجربه‌ای شیرین و دو نفره تبدیل می‌سازد که مهارت‌های زبانی و شنیداری کودک را نیز تقویت می‌نماید.”
وی در پایان تاکید کرد:” در نهایت، این نوع مجلات با ارائه غیرمستقیم آموزش‌ها، بستری ایده‌آل برای فراگیری مهارت‌های زندگی مانند نظم و همکاری هستند. استفاده از چارت‌های برنامه‌ریزی ساده برای کودکان که با پاداش‌های معنوی همراه است، یا گنجاندن دستورالعمل‌های آشپزی ساده و آزمایش‌های جذاب، به کودکان می‌آموزد که چگونه این مهارت‌ها را در بستر زندگی واقعی و در کنار والدین خود به کار گیرند.”

گفت‌وگوی روزانه با کودکان؛ رمز شکل‌گیری مهارت‌های اجتماعی آینده

گفت‌وگوهای ساده و روزانه والدین و مربیان با کودکان پیش‌دبستانی می‌تواند نقشی کلیدی در پرورش مهارت‌های اجتماعی آنان در آینده ایفا کند؛ مهارت‌هایی که از اعتمادبه‌نفس تا توانایی حل تعارض را دربر می‌گیرد.

رویا فرهادصفت روانشناس و مربی باتجربه حوزه کودکان با بیان این مطلب گفت:”
کارشناسان تربیتی معتقدند صحبت کردن روزانه با کودکان پیش‌دبستانی تنها یک فعالیت سرگرم‌کننده یا گذران وقت نیست، بلکه تمرینی مهم برای ساختن پایه‌های ارتباطی و اجتماعی آن‌هاست. در جریان این گفت‌وگوها، کودکان یاد می‌گیرند چگونه احساسات و افکار خود را بیان کنند، به دیگران گوش بسپارند و پاسخ‌های مناسب بدهند؛ مهارت‌هایی که اساس موفقیت در ارتباطات اجتماعی آینده محسوب می‌شوند.
به گفته این مربی که از سابقه آموزشی درحوزه کودکان نیز برخورداراست، گفت‌وگوهای خانوادگی علاوه بر تقویت مهارت گوش دادن، مفهوم احترام به دیگران و رعایت نوبت صحبت را نیز در ذهن کودک نهادینه می‌کند. کودک به تدریج درمی‌یابد که توجه به صحبت دیگران و همکاری در جمع، پایه و اساس یک رابطه سالم است. همین تمرین‌های کوچک، اعتمادبه‌نفس او را برای حضور در جمع‌های بزرگ‌تر افزایش می‌دهد.
از سوی دیگر، مواجهه با اختلاف‌نظرها یا تعارض‌های کوچک در این مکالمات، فرصتی ارزشمند برای کودک ایجاد می‌کند تا مدیریت احساسات و یافتن راه‌حل‌های مشترک را بیاموزد.”

فرهادصفت در ادامه تاکید کرد:”
همچنین، بسیاری از واژگان و رفتارهای اجتماعی مانند «لطفاً»، «متشکرم» و «ببخشید» در همین گفت‌وگوهای روزمره به کودک منتقل می‌شود.
در نتیجه، گفت‌وگوهای کوتاه اما مستمر، بهترین تمرین برای آماده‌سازی کودکان پیش‌دبستانی به شمار می‌رود تا در آینده با مهارت، اعتمادبه‌نفس و احترام متقابل وارد جامعه شوند. والدین و مربیان با چند دقیقه گفت‌وگوی روزانه می‌توانند آینده اجتماعی فرزندان خود را دگرگون کنند.”

بازداری پاسخ

بازداری پاسخ یکی از کارکردهای اجرایی مهم مغز است که به توانایی فرد برای کنترل رفتارهای تکانشی یا مهار پاسخ‌های خودکار و نامناسب اشاره دارد. در سنین پیش‌دبستانی، این مهارت در حال رشد و تکامل است و نقش مهمی در تنظیم رفتار کودکان و آماده‌سازی آنها برای ورود به مدرسه و تعاملات اجتماعی ایفا می‌کند.

در سنین پیش‌دبستانی (4-6 سالگی)، کودکان در مرحله‌ای هستند که سیستم عصبی و کارکردهای اجرایی مغزشان (مانند بازداری، توجه پایدار و انعطاف‌پذیری شناختی) در حال شکل‌گیری و رشد است. بازداری پاسخ در این دوره به موارد زیر اشاره دارد:

کودک یاد می‌گیرد فوراً به محرک‌ها یا احساسات خود پاسخ ندهد، مثلاً هنگام دیدن یک اسباب‌بازی جذاب، به جای برداشتن آن، منتظر اجازه بماند. همچنین این مهارت سبب جلوگیری از انجام رفتارهایی که از نظر اجتماعی یا آموزشی نامناسب هستند، مثل نخندیدن در موقعیت‌های جدی یا رعایت نوبت در بازی می شود. حتی توانایی متوقف کردن واکنش‌های هیجانی شدید مانند گریه یا عصبانیت و به‌کارگیری روش‌های آرامش‌بخش با پیشرفت این مهارت ایجاد می‌شود.

بازداری پاسخ در سنین پیش دبستانی بسیار مهم است زیرا به کودکان کمک می‌کند تا در محیط‌های آموزشی تمرکز کرده و از انجام رفتارهای مزاحم خودداری کنند. این توانایی به کودکان اجازه می‌دهد در تعاملات اجتماعی بهتر عمل کنند، مانند رعایت قوانین بازی یا مهار خشم در برابر دیگران. همچنین با کنترل پاسخ‌های فوری، کودک زمان بیشتری برای فکر کردن و یافتن راه‌حل مناسب پیدا می‌کند.

توصیه‌هایی به مربیان و والدین:

بازی‌هایی مانند «دزد و پلیس» یا «مجسمه شو» که کودک باید در لحظه خاصی حرکت را متوقف کند می‌تواند به کودک در رشد این مهارت کمک کند. توضیح دادن به صورت ساده و قابل درک در مورد قوانین و تمرین آن‌ها در موقعیت‌های روزمره و همچنین تشویق کودکان به صبر کردن، مانند منتظر ماندن برای دریافت جایزه یا نوبت صحبت کردن می‌تواند مؤثر باشد. بزرگسالان نیز می‌توانند با نشان دادن رفتارهای کنترل‌شده، الگوی مناسبی برای کودکان باشند.

دقت داشته باشید که برخی کودکان ممکن است به دلیل بلوغ آهسته‌تر سیستم عصبی، مشکلاتی در بازداری پاسخ داشته باشند. اختلالاتی مانند ADHD (اختلال نقص توجه و بیش‌فعالی) می‌تواند توانایی بازداری پاسخ را کاهش دهد.

در مجموع، تقویت بازداری پاسخ در این سنین، زیربنای موفقیت در مدرسه، زندگی اجتماعی و تنظیم هیجانات در آینده را فراهم می‌کند.

حافظه کاری

حافظه کاری به عنوان یک کارکرد اجرایی مغز به توانایی نگهداری و پردازش موقت اطلاعات اشاره دارد تا در انجام وظایف و حل مسائل از آن‌ها استفاده شود. این نوع حافظه به فرد اجازه می‌دهد تا اطلاعات را به طور موقت ذخیره کرده و از آن‌ها در هنگام نیاز استفاده کند.

حافظه کاری در کودکان پیش دبستانی به توانایی آن‌ها در نگهداری و پردازش اطلاعات به طور موقت اشاره دارد. این مهارت در این سنین در حال رشد است و نقش مهمی در یادگیری و تعاملات اجتماعی ایفا می‌کند. حافظه کاری به کودکان کمک می‌کند تا اطلاعات جدید را یاد بگیرند و این مهارت در فرایندهای حل مسئله و تصمیم‌گیری نقش بسیار مهمی دارد. همچنین کودکان می‌توانند از این مهارت در گفتگوها و تعاملات اجتماعی استفاده کرده و در حفظ و استفاده از اطلاعات از آن کمک بگیرند.

توصیه‌ای برای مربیان و والدین:

فعالیت‌هایی که نیاز به توجه و تمرکز بیشتری دارند مانند بازی‌های حافظه می‌تواند به رشد بهتراین مهارت کمک کنند. ایجاد محیطی آرام و بدون حواس‌پرتی برای یادگیری و استفاده از معماها و پازل‌هایی که نیاز به تفکر و تحلیل دارند، همچنین تشویق کودکان به تجسم و تصویرسازی برای داستان‌ها یا مفاهیم و فعالیت‌هایی که نیاز به تخیل و ایجاد سناریوهای مختلف دارند به کودک در افزایش حافظه کاری کمک می‌کنند. استفاده از سؤالات برای یادآوری جزئیات مسائل و داستان‌ها و بازی‌هایی که در آن تکرار و یادآوری اطلاعات وجود دارد هم می‌تواند به کودکان در رشد این مهارت کمک کنند. فعالیت‌هایی که نیاز به حرکات جسمانی و تعامل دارند و به یادآوری اطلاعات کمک می‌کنند و همچنین ترکیب کردن یادگیری با فعالیت‌های حرکتی تکراری می‌توانند در بهبود حافظه کاری مؤثر باشند. با تمرین و تقویت این مهارت‌ها کودکان می‌توانند حافظه کاری خود را بهبود بخشند و در یادگیری‌های آینده موفق‌تر عمل کنند.

آگاهی فضایی

آگاهی فضایی به عنوان یک کارکرد اجرایی مغز به توانایی درک و پردازش اطلاعات مربوط به موقعیت و حرکت اشیاء در فضا اشاره دارد. این مهارت به فرد کمک می‌کند تا به خوبی با محیط خود تعامل داشته باشد و به شناخت و سازماندهی فضای اطراف بپردازد.

کودکان می‌توانند مکان اشیا را نسبت به یکدیگر و نسبت به خود شناسایی کنند و این به معنی درک موقعیت است، مثلاً توپ کنار میز است. کودکان توانایی تشخیص و دنبال کردن مسیرها و حرکات را دارند و می‌توانند بازی خود را از یک نقطه به نقطه دیگر انتقال دهند. همچنین کودکان می‌توانند فضاها و اشیا را در ذهن خود تجسم کنند و توانایی شناسایی و مقایسه اشکال و اندازه‌ها را در درک فضایی خود دارند. آگاهی فضایی در کودکان پیش دبستانی به شدت در حال رشد است و می‌تواند از طریق فعالیت‌های مناسب و بازی‌های آموزشی تقویت شود. این مهارت پایه گذار یادگیری‌های بعدی در زمینه علمی و اجتماعی خواهد بود.

توصیه‌هایی برای مربیان و والدین:

فعالیت‌هایی مانند دویدن و پریدن و بازی‌های گروهی که نیاز به حرکت در فضا دارد، تمرین‌های حرکتی مثل نقاشی، ساختن ساختمان با بلوک‌های اسباب بازی و انجام کاردستی، تفکر فضایی کودک را تقویت می‌کند. فعالیت‌هایی که کودکان را به فکر کردن در مورد فضا یا موقعیت اشیا تشویق می‌کند در افزایش این مهارت مؤثر هستند. فعالیت‌هایی که شامل پیدا کردن اشیا یا افراد در موقعیت‌ها و فضاهای گوناگون است و همچنین جابجا کردن وسایل و اسباب بازی‌ها و پیدا کردن آنها توسط کودک می‌تواند تصور وی از موقعیت بهبود ببخشد. تشویق کودک به توصیف مکان‌ها یا فضاهایی که با آن‌ها آشنا است نیز می‌تواند تمرین مؤثری در جهت افزایش مهارت آگاهی فضایی کودک باشد. با تمرین و تقویت این مهارت کودکان می‌توانند آگاهی فضایی خود را افزایش دهند و در یادگیری‌های آینده خود موفق‌تر عمل کنند.

انعطاف‌پذیری شناختی

انعطاف‌پذیری به توانایی تغییر و تنظیم افکار، رفتارها و واکنش‌ها در پاسخ به شرایط جدید یا تغییر شرایط قبلی اشاره دارد. این مهارت شامل توانایی‌های مختلفی است.

انعطاف پذیری شناختی مهارت مهمی است که به بهبود کیفیت زندگی و روابط فرد کمک می‌کند. این مهارت در کودکان ۴ تا ۶ ساله به توانایی آن‌ها در مدیریت و تنظیم احساسات و رفتار خود در مواجهه با چالش‌های زندگی اشاره دارد. این مهارت به کودکان کمک می‌کند تا با استرس‌ها و فشارهای زندگی به طور درست و مؤثر کنار بیایند.

توصیه‌هایی برای مربیان و والدین:

تشویق کودک به تفکر خلاق از طریق بازی‌های تخیلی و فعالیت‌هایی که نیاز به خلاقیت دارد و استفاده از پرسش‌های باز که کودک را به تفکر و ایده‌پردازی تقویت می‌کند، در رشد این مهارت تأثیرگذار است. تغییر در برنامه‌ها و فعالیت‌های روزانه کودک سبب می‌شود او برای انطباق با شرایط جدید مجبور به انجام فعالیت جدیدی بشود تا این مهارت را در خود تقویت کند. بزرگترها می‌توانند با نشان دادن انعطاف‌پذیری خود در موقعیت‌های مختلف الگوی مناسبی را برای کودکان به وجود بیاورند.

یاد گرفتن از خطاها و اشتباهات و گفتگو در مورد تجربیات و احساسات پس از ناکامی می‌تواند انعطاف‌پذیری کودک را افزایش دهد. همچنین ایجاد محیطی که در آن کودک احساس امنیت کند و بتواند به راحتی ایده‌ها و افکارش را بیان کند نیز در رشد این مهارت، مفید است. با استفاده از این راهکارها می‌توان به تدریج انعطاف‌پذیری شناختی کودکان را تقویت کرد و به آن‌ها کمک کرد تا در آینده با چالش‌ها به طور مؤثرتری مواجه شوند.